ඔබටත් ඇගේ ඌෂ්නේ වැඩිද???

ඔබ අප කවුරුත් ගමෙන් ආපු අය.

අපිට නොයෙක්වර ඇහිලා තියන වචනයක් තමයි, ඌෂ්ණය කියන වචනේ. මම කොළඹදීත් මේ කථාව අහලා තියනවා. නමුත් මට සා/පෙ, උ/පෙ කාලෙත් මේක තේරුනේ නැහැ. ආයුර්වේදෙට ගිහිල්ලත් ගොඩක් කල් යනකම්ම මට මේක තේරුනේ නැහැ. දැන් වෛද්‍යවරයෙක් විදියට රෝගීන් සමඟ කටයුතු කරන විට තමයි මේ කථාව මට යම් අවබෝධයක් ඇති වෙන්න පටන් ගත්තේ.

අපි බලමු ඌෂ්ණ රෝගීන් පෙන්වන ලක්ෂණ මොනවද කියලා.
1. සමහර ආහාර ගත් විට ඇගේ පලු මතුවීම වැනි ආසාත්මික ලක්ෂන ඇති වීම.
2. කට, තොල් පැලීම වණ වීම.
3. කකුල, යටි පතුල පැලීම.
4. ශරීරයෙන් නිතරම රස්නයක් වැනි පිට වීම.
5. අම්ල පිත්ත රෝගයට ගොදුරු වීම.
6. ලඟ සිටින අයට රෝගියාගේ ශරීරයෙන් රස්නයක් පිටවන බව දැනීම. නමුත් උන නොතිබීම.
මෙවැනි දහසකුත් එකක් ලක්ෂණ කියන්න පුළුවන්.

එතකොට අපි බලමු මොනවද මේ ඌෂ්ණ ආහාර කියලා.
1. බලමාළු, කෙලවල්ලෝ.
2. ඉස්සෝ, දැල්ලෝ, කකුළුවෝ.
3. අන්නාසි.
4. අච්චාරු, විනාකිරි යෙදූ ආහාර.
5. මස් ( හරක් මස් සීතලයි. ඒක වෙනම කථාවක්.)
මෙවැනි ප්‍රෝටීන අධික හෝ ආම්ලික ආහාර වලට අපි ඌෂ්ණ ආහාර කියලා කියනවා.
(මෙයිට වඩා ගොඩක් තිබුනත් ලේසියට මම කීපයක් විතරක් ලිව්වා.)

ඔන්න දැන් අපිට යම් තරමක අවබෝධයක් තියනවා, උෂ්ණ ආහාර ගත්තම වෙන දේ ගැන, සහ එම ආහාර මොනවද කියලා.

මෙතනදි ඔබ දකින්න ඇති විශේෂයක් මේ හැම දෙයක්ම එක්කෝ ප්‍රෝටීන නැත්නම් ආම්ලික දේවල්. මෙන්න මේක තමයි මෙහි තිබෙන විශේෂම දේ වෙන්නේ.
ආයුර්වේදෙට අනුව ඉතාමත් සීමිත ආහාර කීපයක් හැරුනම අනෙක් සියළුම ප්‍රෝටීනමය ආහාර වලට ඌෂ්න ආහාර කියලා කියනවා. මේක වෙන්නේ ආයුර්වේදීය ගුණාංගයක් වන වීර්ය්‍ය කියන සංකල්පයට අනුවයි. ( ඒ ගැන පසුව කියලා දෙන්නම්)

එතකොට බලමු ප්‍රෝටීන කියන්නේ මොනවද?
අපි ප්‍රෝටීන කියලා කියන ආහාර,
ප්‍රෝටීන කියන්නෙත් අම්ල වර්ගයක්. ඒ කියන්නේ ඇමීනෝ අම්ල කියන මූලික අම්ල වර්ග 22කින් තමයි ප්‍රෝටීන් සෑදිලා තියන්නේ දැන් අපිට තේරෙනවා ප්‍රෝටීන් කියන්නෙත් අනෙක් අම්ල වගේම ආම්ලික ද්‍රව්‍යයක් කියලා.
එතකොට අම්ලවල ලක්ෂණ මොනවද කියන ප්‍රශ්නේ අපිට එනවා නේද?

ප්‍රෝටීනවල ඇති අම්ලවලින් වන ප්‍රයෝජන තමයි,
1. ප්‍රෝටීන පරිවෘත්තියේදී ඇමීනෝ අම්ල ඇති වේ.
2. මෙම ප්‍රතික්‍රියාව නිසා ශරීරයට විශාල ශක්ති ප්‍රමාණයක් ලබා දේ.
3. ඇමීනෝ අම්ල ශරීරයේ වර්ධනයට අත්‍යාවශ්‍යය.
4. මෙම අම්ල (නැතහොත් ප්‍රෝටීන ) විශාල වශයෙන් ගත් විට ශරීරයේ ආම්ලික ගතිය වැඩි වේ.
5. මෙතනදීත් ශාරිකව සමහර ලක්ෂණ පෙන්වනවා එම ලක්ෂණ බොහෝ දුරට ආසාත්මික ලක්ෂණයි.

නමුත් අපි මේ කථා කරන ඌෂ්ණය කියන්නෙ මේක නෙමෙයි. අපි බොහෝමයක් මෙම තත්වය ඌෂ්ණය යැයි වරදවා වටහා ගන්නවා. නමුත් මේක ඌෂණයේ එක් පියවරක් විතරයි.

දැන් මට හිතෙනවා මේ ලිපිය එක ටිකක් නීරස වෙයිද කියලා, මොකද මේක ටිකක් ටෙක්නිකල් වගේ නිසා. මම ඉතිං හොද ලියන්නෙක් නෙමෙයි හොද වෙදෙක්නෙ ඒකයි ඒ අමාරුවෙන් හරි ඉතිරි ටිකත් බලන්න.

තේරෙන ලෙස කිව්වොත් මේ ඌෂ්ණය හදුන්වන්න රස්නය (Temperature) කියන පදයවත් තාපය (Heat) කියන පදයවත් හරියන් නැහැ. මේක ඒ දෙකටම වෙනස් දෙයක්.

මම නම් බොහෝමයක් වෙලාවට ඉංග්‍රීසි භාෂාව භාවිතා කරන අවස්ථාවල මේ වචනය වෙනස් නොකර ඌෂ්ණ (ushna) කියන පදය එලෙසින්ම කියනවා, එහෙමත් නැත්නම් ලියනවා. මොකද මේ වචනයට හරියන වචනයක් ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙ මට හමුවෙලා නැහැ.

මෙතනදි අපි දැන් බලමු හරියටම ඌෂ්ණය කියන දේ ගැන,
ඔබ දන්නවද මේක බොහෝ සමීප වන්නේ වෛද්‍ය විද්‍යාවට නෙමෙයි. භෞතික විද්‍යාවට.
මේ විශ්වයේ ඇති ඕනෑම වස්තුවකට තියනවා විභව ශක්තියක්.(potential energy) ඒ ශක්තිය තමයි එම වස්තුවේ එයට ආවේණික වූ ශක්තිය වන්නේ. මේ විභව ශක්තිය ප්‍රයෝජනයට අරගෙන අපිට නොයෙක් කාර්යයන් කල හැකියි.

බලන්න ජලයේ විභව ශක්තිය තමයි අපි විදුලිය නිපදවා ගැනීමට ප්‍රයෝජනයට ගන්නේ. අන්න ඒ වගේ.


මේ විභව ශක්තිය ශක්තිය යම් කාර්යයක් කිරීමේදී අපි ඒකට කියනවා එම ද්‍රව්‍යයේ චාලක ශක්තිය (kinetic energy) කියලා. එනම් කාර්යයන් කිරීමේ හැකියාව.
විභව ශක්තිය යම් ප්‍රමාණයක් චාලක ශක්තිය බවට හැරෙන කොට එතන,
( මේ විශ්වයේ 100% කාර්යක්ෂම දෙයක් නැහැ. ඒ නිසා තමයි හැම දේම අනියත වෙලා තියන්නේ. ඒක වෙනම කථාවක්.)
යම් ශක්ති ප්‍රමානයක් නාස්ති වෙනවා. (wastage energy)

PE = KE + WE


දැන් බලන්න යමෙක් යම් කාර්යයක් කරන විට ඔහුගේ හෝ ඇයගේ ශක්ති හානිය විශාල නම් අදාල කාර්යය කිරීමේ ශක්ත්‍යතාව අඩුයි. එනම් එහි ඵලදායීතාව අඩුයි. කෙනෙක් වයසින් වැඩිවන විට ඔහුගේ මේ ශක්ති හානිය වැඩිවී පරිවෘතීය ක්‍රියාවල ඵලදායීතවය අඩු වෙනවා. මෙහිදී තමයි ලෙඩ වෙන්න පටන් ගන්නේ.
මේ සංසිද්ධියට අපි කියනවා.,

ශක්ති හානිය = ඇගේ ඌෂ්නේ.

මම හිතනවා ඔබට දැන් පැහැදිලි ඇති කියලා.

ඔබ වෙනුවෙන් මම අමාරුවෙන් හරි කාලය යොදාගෙන ඔබගේ ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු දෙන්නම්.

ඒ නිසා මේ ගැන යම් සාකච්ඡාවක් කරනව නම් මම ගොඩක් සතුටුයි.